Ο ΥΓΡΟΒΙΟΤΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑο

Το ιδιοκτησιακό του υγροβιότοπου του Κολοβρέχτη σκόπιμα συσκοτίζεται από το 1989 όταν με Προεδρικό Διάταγμα καθορίστηκαν η α’ και β’ ζώνη προστασίας, ορίστηκαν οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες, καθορίστηκε η Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.).

Η διαχρονική αμέλεια της δημόσιας διοίκησης, των συναρμόδιων δήμων, της παλιάς νομαρχίας και της σημερινής περιφέρειας, σε συνδυασμό με μια επιθετική λογική απαξίωσης της σημασίας του υγροτόπου, έλυσαν τα χέρια σε διάφορους καταπατητές να εισβάλλουν όλο και περισσότερο στην α’ ζώνη.

Αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα, παρόλες τις κατά καιρούς συστάσεις και υποσχέσεις, τα αδιάσειστα φωτογραφικά ντοκουμέντα, τις αυτοψίες υπηρεσιών όπως η πυροσβεστική, κ.ά. Καταπατητές και ρυπαντές δρουν ανεξέλεγκτα κερδοσκοπώντας σε βάρος της Φύσης, ενώ το κομματικό-πολιτικό σύστημα συναινεί.

ΔΥΟ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΧΩΡΙΣ ΑΝΤΙΚΡΙΣΜΑ

Γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω, τα οποία φυσικά δεν αγνοούν οι κοινωνίες της Νέας Αρτάκης και των Ψαχνών ενώ έχουν κοινοποιηθεί και στην υπόλοιπη Ελλάδα, ως ομάδα πολιτών ήδη από το 2018 (13 Απριλίου) όταν ακόμη έτρεχε η προθεσμία δηλώσεων στο Κτηματολόγιο, καλέσαμε με δύο επιστολές μας τον Δήμο Χαλκιδέων (διάδοχο του καποδιστριακού Δήμου Νέας Αρτάκης) να δηλώσει την έκταση της προστατευόμενης α’ ζώνης και άλλες εκτάσεις στη β΄ ζώνη οι οποίες είχαν δοθεί κατά πλήρη νομή και κυριότητα στην Κοινότητα Νέας Αρτάκης, ήδη από το 1962. Ο νόμος 484/Β/1962 απαγορεύει «επί ποινή ακυρότητος» οποιαδήποτε εκμίσθωση ή πώληση των εκτάσεων αυτών.

Η τότε δημοτική αρχή αδιαφόρησε να δηλώσει τη δημοτική περιουσία – λάβαμε ( 9/5/2018) εγγράφως τη λακωνική απάντηση από την Υπηρεσία Δόμησης ότι «ιδιοκτησίες του δήμου που βρίσκονται εντός του υγροβιότοπου Κολοβρέχτη θα δηλωθούν αρμοδίως». Στις 26/2/2019 επανήλθαμε ζητώντας από τον δήμο να απαντήσει τι έχει πράξει. Η απάντηση ήταν ότι «η αρμόδια επιτροπή έχει δηλώσει τις ιδιοκτησίες στον Κολοβρέχτη» (13/3/2019), κάτι το οποίο αποδείχτηκε ψευδές.

Η επόμενη δημοτική αρχή (ανέλαβε Σεπτέμβριο του 2019) δεσμεύτηκε επίσης. Χαρακτηριστικός ο διάλογος στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χαλκιδέων (6/11/2019) που αφορούσε στον προϋπολογισμό: η πλήρης απογραφή της ακίνητης περιουσίας είναι ένας από τους στόχους της επόμενης χρονιάς είπε ο δήμαρχος Έλενα Βάκα με τον τέως δήμαρχο Χρήστο Παγώνη να υποστηρίζει ότι, επί θητείας του, έγινε ό,τι είναι δυνατόν ώστε να εγγραφούν τα ακίνητα στο Κτηματολόγιο.

…ΕΝΑΝ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ

Πέρασε το 2020 – ένας ολόκληρος χρόνος!- μαζί και η προθεσμία δηλώσεων στο Κτηματολόγιο και ω του θαύματος κατά την επίσκεψη μας στις 19/1/2021, στο γραφείο κτηματογράφησης Νέας Αρτάκης, ανακαλύψαμε ότι ο Δήμος Χαλκιδέων, παρά τις έγγραφες διαβεβαιώσεις και πολιτικές υποσχέσεις, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΗΛΩΣΕΙ ΟΥΤΕ ΜΙΣΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΟ ΓΗΣ ΠΟΥ ΤΟΥ ΑΝΗΚΕΙ.

ΔΕΝ ΧΩΡΑ ΚΑΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑ. Για την παραπάνω διαπιστωμένη ολιγωρία υπάρχουν ευθύνες – καταρχήν πολιτικές. Ας αναλογιστούν και οι συμπολίτες για ποιον λόγο και ως πότε θα αναθέτουν τη διαχείριση των κοινών υποθέσεων σε αντιπροσώπους που απαξιώνουν το δημόσιο συμφέρον, χωρίς ποτέ να λογοδοτούν επί της ουσίας. Η άρνηση του δήμου, επί σχεδόν τρία χρόνια, να κατοχυρώσει και να προστατέψει τον πυρήνα του υγροτόπου που δικαιωματικά του ανήκει, όταν η απειλή είναι τόσο εμφανής και πραγματική, ανοίγει την όρεξη για νέες καταπατήσεις, συμβάλλοντας έτσι στην καταστροφή ενός από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα της ανατολικής Στερεάς και της κεντρικής Εύβοιας.

ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ

Ανήμερα της 1ης συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου για το 2021 (27 Ιανουαρίου) ως πρωτοβουλία πολιτών καταθέσαμε σχετική αίτηση προς την Τεχνική Υπηρεσία (αρμόδια πλέον για το θέμα Κτηματολόγιο) με όλα τα στοιχεία (ΦΕΚ, χάρτης, τοπογραφικό απόσπασμα) ώστε να δηλωθούν άμεσα οι δημοτικές εκτάσεις. Ενημερώθηκαν ανεξαιρέτως οι επικεφαλής των πέντε δημοτικών παρατάξεων, η πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Δήμητρα Σακελλαράκη και η δήμαρχος.

· Το θέμα συζητήθηκε προ ημερησίας, έπειτα από παρέμβαση του επικεφαλής της παράταξης «Δήμος για όλους» Τάσου Καλαθέρη. Η δήμαρχος Έλενα Βάκα απάντησε ότι πριν και στο επόμενο δημοτικό συμβούλιο (τέλη Φεβρουαρίου 2021) θα τον ενημερώσει για το θέμα και δεσμεύτηκε δημοσίως ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να απεμπολήσει ο δήμος δικαιώματά του. Είναι κόκκινη γραμμή για μας, είναι ξεκάθαρη δήλωση».

Αναμένουμε κατά συνέπεια, το συντομότερο, η δημοτική αρχή να πράξει το αυτονόητο ως εκλεγμένη υπερασπιστής των συμφερόντων του δήμου αποφεύγοντας να ταυτιστεί με όσους κατά το παρελθόν έχουν επιδιώξει ακόμη και αποξήρανση του υγροβιότοπου για να γίνει οικόπεδα (απόφαση δημοτικού συμβουλίου Μεσσαπίων το 2005 με την οποία εμποδίστηκε πρόταση του δήμου Νέας Αρτάκης για προστασία του Κολοβρέχτη), να πάψουν πια τα λόγια να ίπτανται στις αίθουσες και να μετουσιωθούν σε πράξη.

Το επόμενο βήμα είναι να πάρει μια ακόμη ανάσα ο υγροβιότοπος, όπως συμβαίνει κάθε φορά που πολίτες κάθε ηλικίας, κοινωνικής διαστρωμάτωσης και ποικίλων ενδιαφερόντων (πεζοπορία, φωτογραφία, περιήγηση, ιστορία, ορνιθοπαρατήρηση κ.ά.) τον επισκέπτονται με σεβασμό απολαμβάνοντας ελεύθερα (χωρίς αντίτιμο) το οξυγόνο και την αύρα της θάλασσας από το προϊστορικό Βολέρι, τα κύματα στην παραλία ή τη θέα του μεσσάπιου τοπίου από τον λόφο της Γλύφας ή πιο πέρα στη Βάρκα, χωρίς να κλείνουν τα μάτια στις καταπατήσεις της εύφορης ζώνης, τη ρύπανση από τα απόβλητα της πτηνοτροφικής εταιρείας «Αγροζωή» και τον βιολογικό καθαρισμό της Νέας Αρτάκης.

Ο υγρότοπος είναι ζωή, δίνει ζωή. Δεν είναι τσιφλίκι για όσους, σαν άλλοι καουμπόηδες, αρπάζουν κομμάτια του, με τη συναίνεση του πολιτικού-οικονομικού συστήματος που διαφεντεύει την περιοχή. Τα καλάμια του θροΐζουν ελευθερία. Φιλοξενεί σπάνια χλωρίδα και πανίδα. Αναβλύζει πολύτιμο νερό. Το αντιλήφθηκαν αυτό οι άνθρωποι των προϊστορικών χρόνων όταν εκεί κοντά δημιούργησαν τους πρώτους οικισμούς τους, το κατάλαβαν Αρτακηνοί και Ψαχνιώτες, πριν τον πόλεμο του ’40, όταν επιχείρησαν να τον αποξηράνουν και η φύση υπενθύμισε την παρουσία της: το νερό, αυτό το σπάνιο και αναπαλλοτρίωτο φυσικό αγαθό το οποίο ιδιωτικοποιούν για να κερδοσκοπήσουν Κράτος και Εταιρείες, ανάβλυσε από τη γη. Σήμερα, με την οικολογική κρίση και την κλιματική αλλαγή παρούσες, ο Κολοβρέχτης με την μικρή του έκταση αντιστρόφως ανάλογη της οικολογικής του σημασίας όπως δείχνουν τα πουλιά που τον επισκέπτονται και οι άνθρωποι που τον απολαμβάνουν, γίνεται ακόμη πιο σημαντικός. Αν επανέλθει στη φυσική του κατάσταση, θα αποτελέσει μια φυσική ασπίδα για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής. Δεν μας ζητά να τον ψηφίσουμε, να τον χειροκροτήσουμε – προσφέρει απλόχερα: νερό, προστασία από τις πλημμύρες, ομορφιά, καταφύγιο για τα πτηνά.

Άμεσα (το αργότερο τέλη Φεβρουαρίου) ο δήμος Χαλκιδέων να δηλώσει την έκταση στο κτηματολόγιο, να απομακρυνθούν όσοι καταπατούν την α’ ζώνη και να δρομολογηθεί ανεξάρτητη ειδική περιβαλλοντική μελέτη για την οποία έχει δεσμευτεί το περιφερειακό συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας μαζί με ένα κοινωνικά ελεγχόμενο πρόγραμμα αποκατάστασης / ανάδειξης του υγροτόπου το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει, πέρα από μέτρα αποκατάστασης του υγρότοπου και ήπιες παρεμβάσεις (όπως παρατηρητήρια πουλιών, πεζοπορικές διαδρομές) επέκταση της α’ ζώνης σε σημεία όπως η Βάρκα και οι εκβολές του Μεσσάπιου ποταμού με τον οποίο είναι συγγενές οικοσύστημα.

Ο Κολοβρέχτης δεν είναι τσιφλίκι. Δεν τεμαχίζεται, δεν πωλείται – είναι φυσική κληρονομιά.

ΟΜΑΔΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΟΒΙΟΤΟΠΟΥ ΤΟΥ ΚΟΛΟΒΡΕΧΤΗ

Φεβρουάριος 2021

*Στη φωτογραφία σταχτοτσικνιάς στον Κολοβρέχτη. Λήψη: Ταξιάρχης Δανέλης, καλοκαίρι 2020