Φιλόδοξο σχέδιο 2 τρις ευρώ της Κομισιόν για την οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία- Χαμηλά, ωστόσο, βρίσκεται ο πήχης των προσδοκιών για επίτευξη συμφωνίας καθώς συνεχίζουν να υπάρχουν μεγάλες διαφωνίες μεταξύ χωρών Βορρά-Νότου.
Η Γερμανία και οι χώρες του Βορρά,επιμένουν ότι τα κεφάλαια που θα λάβουν τα κράτη μέλη από το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να δοθούν με μορφή δανείων, που θα διογκώσουν το ήδη υψηλό χρέος των χωρών του Νότου.
Μέσω τηλεδιάσκεψης διεξάγεται σήμερα η σύνοδος κορυφής της ΕΕ, στην οποία οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συμφωνήσουν στο να χρησιμοποιήσουν τον κοινό τους προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-27 για να βοηθήσουν να τονωθεί η ανάπτυξη. Αναμένεται επίσης να εγκρίνουν μέτρα άμεσης βοήθειας ύψους 500 δισ. ευρώ που θα τεθούν σε ισχύ από τον Ιούνιο. Ωστόσο οι διαφορές μεταξύ χωρών Βορρά -Νότου παραμένουν .
Πλούσιες, δημοσιονομικά χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Σουηδία και η Ολλανδία έχουν απορρίψει τα αιτήματα από τις ευρωπαϊκές χώρες του Νότου που αντιμετωπίζουν δυσκολίες – με επικεφαλής την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία- να εκδοθούν κοινά «κορονο-ομόλογα» για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αντ’ αυτού αναμένεται να προτείνει έναν συμβιβασμό που προβλέπει ότι η Κομισιόν θα διοχετεύσει έως 1,5 τρισ. ευρώ στην οικονομία αντλώντας κεφάλαια με ενέχυρο τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Σχέδιο 2 τρισ. ευρώ για την οικονομική ανάκαμψη
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg η Eυρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα σχέδιο 2 τρισ. ευρώ για την οικονομική ανάκαμψη, καθώς αναζητεί τρόπο να προσπεράσει τις διαφορετικές απόψεις των τελευταίων εβδομάδων. Η Κομισιόν προτείνει τη μετατροπή του κοινοτικού προϋπολογισμού σε βασικό εργαλείο για τη χρηματοδότηση των δαπανών που θα απαιτηθούν για την υπέρβαση αυτής της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης.
Ειδικότερα, προτείνεται να αυξηθούν σχεδόν στο διπλάσιο, από 1,1 σε 2 τρισ. ευρώ, οι πόροι του πολυετούς κοινοτικού προϋπολογισμού, που θα πρέπει να «τρέξει» από το 2021 και για τον οποίο ήδη έχουν «κολλήσει» οι σχετικές διαπραγματεύσεις, καθώς δεν είχε βρεθεί συμφωνία για την κάλυψη του κενού που άφησε η έξοδος της Μ. Βρετανία
Αυτή είναι μια μορφή έκδοσης κοινού χρέους για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης από την πανδημία που γίνεται αποδεκτή από τις χώρες του Βορρά, καθώς προβλέπεται από το άρθρο 122 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, σε αντίθεση με τις προτάσεις για έκδοση ευρωομολόγων, τις οποίες μπλοκάρει οριστικά οι χώρες του Βορρά.
Το σχέδιο προβλέπει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενσωματώσει ένα ταμείο ανάκαμψης, ύψους 300 δισ. ευρώ, στον προϋπολογισμό της για την περίοδο 2021-2027 και ότι θα δανεισθεί 320 δισ. ευρώ από τις κεφαλαιαγορές, χωρίς να αναφέρει πώς η Κομισιόν φθάνει στο συνολικό ποσό των 2 τρισ. ευρώ. Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το μισό ποσό από τα κεφάλαια που θα αντλήσει θα δοθεί στις χώρες με τη μορφή δανείων, ενώ το υπόλοιπο θα παραμείνει στον προϋπολογισμό της ΕΕ για να καλύπτει τους ετήσιους τόκους ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ.
Εκτός από το προσωρινό ταμείο ανάκαμψης των 300 δισ. ευρώ στον νέο πολυετή προϋπολογισμό της, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει ένα ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ύψους 200 δισ. ευρώ, το οποίο θα αναδιοργανωθεί από ένα παλαιό εργαλείο σύγκλισης. Προβλέπει, επίσης, ότι ένα ποσό 50 δισ. ευρώ από τα ταμεία συνοχής θα χρησιμοποιηθεί για άλλο σκοπό και θα δοθεί εμπροσθοβαρώς το 2021 και το 2022 καθώς και δύο ταμεία ύψους 200 δισ. ευρώ για την προστασία των εσωτερικών αγορών της ΕΕ.
Ο «οδικός χάρτης» που διένειμε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στις εθνικές αντιπροσωπείες πριν από την τηλεδιάσκεψη δεν περιλαμβάνει λεπτομέρειες σχετικά με το ποσό, τους συγκεκριμένους στόχους, το χρονοδιάγραμμα ή τη φύση των επενδύσεων που θα χρειασθούν για να επαναφέρουν σε τροχιά την ΕΕ. Οι ηγέτες δεν αναμένεται να καταλήξουν σε απόφαση αυτή την εβδομάδα και το τελικό πακέτο πιθανόν να μην είναι έτοιμο για τουλάχιστον έξι μήνες, σύμφωνα με Γάλλο αξιωματούχο που επικαλείται το Bloomberg.
Ακόμη και αν υποτεθεί ότι σε αυτό το σχέδιο μπορούν να συμφωνήσουν αύριο οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (θα εφαρμοσθεί σε επίπεδο ΕΕ και όχι ευρωζώνης), εξακολουθεί να υπάρχει ένα μεγάλο «αγκάθι», το οποίο δεν θα επιτρέψει γρήγορη συμφωνία, όπως εκτιμούν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες. Η Γερμανία και οι σύμμαχοί της επιμένουν ότι δεν θα πρέπει να ανοίξει ένας δρόμος αμοιβαιοποίησης του χρέους, κάτι που θα συνέβαινε, εάν οι πόροι που θα διατεθούν στις χώρες από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία του κοινοτικού προϋπολογισμού αποτελέσουν επιδοτήσεις.
Σύμφωνα με την αντίληψη των χωρών του Βορρά, τα κονδύλια πρέπει να αποτελέσουν δάνεια από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, έστω και με πολύ γενναιόδωρους όρους (πολυετής περίοδος χάριτος, χαμηλά επιτόκια).
Σε αυτή την περίπτωση, όμως, δεν θα αποφευχθεί αυτό για το οποίο έχουν προειδοποιήσει οι ηγέτες του Νότου, δηλαδή ότι αυτή η κρίση, που δεν σχετίζεται με κάποιες διαχειριστικές αστοχίες επιμέρους χωρών αλλά με μια πανδημία που πλήττει όλη την Ευρώπη, θα αφήσει τελικά πίσω της δυσβάστακτα χρέη στις πιο αδύναμες οικονομίες και, έτσι, θα ανοίξει ο δρόμος για να επιστρέψει η Ευρώπη σε μια νέα εκδοχή της κρίσης χρέους των προηγούμενων χρόνων. Το πρόβλημα θα είναι ιδιαίτερα σοβαρό για χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, για τις οποίες ήδη υπάρχει σοβαρό ερώτημα για τη βιωσιμότητα του χρέους τους και, εάν φορτωθούν με μεγάλα πρόσθετα χρέη, θα κινδυνεύσουν να αποκλεισθούν από την αγορά και να ζητήσουν τη βοήθεια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας με μνημόνια.
ΠΗΓΗ: ΑΜΕ-ΑΠΕ, www.sofokleousin.gr
