Σκέψεις του Δημήτρη Χριστόπουλου από την εμπειρία του ως προέδρου στη Διεθνή Ομοσπονδία Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Στην Ταϊπέι της Ταϊβάν πραγματοποιήθηκε το 40ο συνέδριο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο οποίο παρέδωσα την προεδρία της στην Alice Mogwe, υπερασπίστρια των δικαιωμάτων από τη Μποτσουάνα (στη φωτογραφία) ύστερα από τρία κρίσιμα χρόνια. Tο συνέδριο με τίμησε απονέμοντας μου τη θέση του επίτιμου προέδρου της FIDH. Βαριά μου φαίνεται για την ηλικία μου αλλά πολύ τιμητική.
Στα χρόνια αυτά είδα πολλά πράγματα. Γνώρισα συγκλονιστικούς ανθρώπους που παλεύουν για τα δικαιώματα σε περιβάλλοντα πολύ επικίνδυνα για τη ζωή τους.
– υπερασπιστές των δικαιωμάτων, πολιτικούς κρατουμένους σε φυλακές στην Λατινική Αμερική, στην Κεντρική Ασία, την Άπω Ανατολή και την Αφρική.
– θανατοποινίτες που περιμένουν στον ‘διάδρομο του θανάτου» για χρόνια μέχρις ότου τους ανακοινωθεί η εκτέλεσή τους.
– νέους και μεγαλύτερους ανθρώπους να αγωνίζονται με ανυποχώρητο ζήλο για τα δικαιώματα των κοινοτήτων τους. Αυτόχθονες και μη.
– εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων που το παλεύουν αυθεντικά για τα δικαιώματα και τη δημοκρατία, αλλά και εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων που είναι μεταμφιεσμένοι εκπρόσωποι κυβερνήσεων.
– υψηλόβαθμους διπλωμάτες που ενδιαφέρονται για το κράτος δικαίου, αλλά είδα και αντίστοιχους διπλωμάτες που θεωρούν τον κυνισμό τους τον μόνο ρεαλισμό στον οποίο μπορεί να φτάσει η ανθρωπότητα.
– πολιτικούς άντρες και γυναίκες – αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, υπουργούς και γενικούς γραμματείς: κάποιοι είχαν ενδιαφέρον, κάποιοι πραγματικοί ηγέτες με καλές και κακές προθέσεις, κάποιοι άνθρωποι ανάξιοι λόγου. Ν’απορεί κανείς για το ότι νέμονται δημόσια εξουσία.
– πρόσφυγες, επώνυμους κι ανώνυμους: ανθρώπους που αφήνουν το σπίτι τους διότι αν μείνουν κινδυνεύει η ζωή τους. Οι επώνυμοι πάντα έχουν καλύτερη μεταχείριση. Και στην προσφυγιά υπάρχει ταξικότητα.
– αντάρτες λατινοαμερικάνους που παλεύουν να εδραιώσουν μια μεταβατική δικαιοσύνη ώστε να μην πεθάνουν στη φυλακή.
– κεντροευρωπαίους φιλελεύθερους αγωνιστές που ασφυκτιούν από το παραλήρημα των ανελεύθερων κυβερνήσεών τους, αλλά αντιστέκονται.
Πολλούς ανθρώπους. Με κάποιους δέθηκα.
Αφήνω την Διεθνή Ομοσπονδία Δικαιωμάτων του Ανθρώπου πλουσιότερος σε εμπειρίες και πιο σκεπτικός για το μέλλον του κόσμου αλλά και για το ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στο νέο σύστημα διάρθρωσης της εξουσίας σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο.
Το βασικό ερώτημα είναι πως μπορείς να συνεχίζεις αποτελεσματικά έναν αγώνα που όσο πάει γίνεται ολοένα και πιο άνισος και συνάμα προδιατεθειμένος όχι από τη στρατηγική των υπερασπιστών των δικαιωμάτων αλλά των χορηγών τους. Μεγάλο ερώτημα… Να μην τον συνεχίζεις σαν Δον Κιχώτης ούτε όμως σαν ένα «μη κυβερνητικό» πιόνι των κυβερνήσεων. Δύσκολες σταθμίσεις κι ισορροπίες. Η αφήγηση ότι ο κόσμος πηγαίνει καλύτερα έχει προ πολλού ξεθυμάνει κι ακόμη και οι πιο καλοπροαίρετα αφελείς θιασώτες της έχουν βυθιστεί στον σκεπτικισμό και την απαισιοδοξία ενώπιον των Τραμπ, Πουτιν, Ερντογάν, Μπολσονάρο και άλλων τόσων από τη μια ως την άλλη άκρη του κόσμου.
Δεν πιστεύω ότι ο κόσμος μας θα γίνει καλός. Πιστεύω όμως ότι μπορεί να γίνει καλύτερος και για να γίνει, θέλει προσπάθεια από συλλογικότητες. Η Διεθνής Ομοσπονδία Δικαιωμάτων του Ανθρώπου υπήρξε μια τέτοια με την οποία κλείνει ένας μεγάλος κύκλος της ζωής μου που ξεκίνησε το 1997 όταν εκλέχτηκα στο διοικητικό συμβούλιο της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Ευχαρίστησα τους ανθρώπους που εργάστηκαν υπό την προεδρία μου στο Παρίσι και απολογήθηκα για ό,τι λάθη έκανα κατά τη διάρκειά της.
Απέναντι στην απαισιοδοξία και την παραίτηση δεν στέκεται η αισιοδοξία. Πρέπει να είσαι λίγο αφελής για να είσαι αισιόδοξος με αυτόν τον κόσμο. Απέναντι στην απαισιοδοξία στέκει η ελπίδα. Η ελπίδα είναι η υπαρξιακή θέση του αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο.
Ανάρτηση του Γ. Χριστόπουλου στον προσωπικό του λογαριασμό
https://www.fidh.org/
