Ο Δήμος Λαμιέων σε συνεργασία με την Τοπική Κοινότητα Υπάτης, διοργανώνουν εκδηλώσεις Μνήμης για τα 68 χρόνια από το Ολοκαύτωμα της Υπάτης από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής (17.6.1944), που θα πραγματοποιηθούν στις 23 & 24 Ιουνίου 2012.
Π Ρ Ο Γ Ρ ΑΜΜΑ Ε Κ Δ Η Λ Ω Σ Ε Ω Ν
ΣΑΒΒΑΤΟ, 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 18:00 Ετήσιο Τρισάγιο στο Μνημείο των εκτελεσθέντων Υπαταίων στον Γοργοπόταμο. Κατάθεση Στεφανιών.
(Σύνδεσμος Υπαταίων και Φίλων της Υπάτης «Ο Αγιος Ηρωδίων»).
ΚΥΡΙΑΚΗ, 24 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012
10:20 Πέρας αφίξεως επισήμων στο Δημοτικό Κατάστημα της Δ.Ε. Υπάτης 10:30 Μνημόσυνο πεσόντων, Χοροστατούντος του Μητροπολίτη Φθιώτιδας κκ Νικολάου. 10:45 Επιμνημόσυνη Δέηση στο Ηρώο. 10:50 Χαιρετισμός από τον Δήμαρχο Λαμιέων κ. Γεώργιο Κοτρωνιά. 10:55 Ομιλία από την Πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Υπάτης κα Βασιλική Παπανάγνου . 11:00 Προσκλητήριο Νεκρών. 11:10 Κατάθεση Στεφανιών. 11:20 Ενός Λεπτού Σιγή. Εθνικός Ύμνος. Πέρας Τελετής. 12:00 Κέρασμα στην πλατεία της Υπάτης
Η Υπάτη μαρτυρική πόλη-Το ολοκαύτωμα της Υπάτης
Η Υπάτη ανήκει στις πόλεις που πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος στο Γ’ Ράιχ για την ελευθερία της πατρίδας.
Στις 2 Δεκεμβρίου 1942, ό δέκα κάτοικοι της Υπάτης εκτελέστηκαν στα ερείπια της γέφυρας του Γοργοποτάμου, ως αντίποινα από τους Γερμανούς για την ανατίναξή της. Επτά μέρες αργότερα άλλοι έξι Υπαταίοι εκτελέστηκαν στα Καστέλλια Φωκίδος από τους Ιταλούς.
Στις 17 Ιουνίου 1944, ημέρα Σάββατο, γράφτηκε ίσως η πιο μελανή σελίδα στην νεότερη ιστορία της πόλης. Οι δυνάμεις κατοχής των Γερμανών για να εκδικηθούν την Υπάτη που ήταν ορμητήριο των Ανταρτών του ΕΛΑΣ, πυρπολούν, λεηλατούν και εκτελούν αμάχους και πατριώτες. Στρατιωτικά τμήματα της κεντρικής γερμανικής διοίκησης Λαμίας επιτέθηκαν κατά της Υπάτης, εκτελώντας 28 άτομα, τραυματίζοντας 30, καταστρέφοντας 375 από τα 400 σπίτια της πόλης, βυζαντινές εκκλησίες και ιστορικά αρχοντικά. Ολοκαύτωμα. Για το λόγο αυτό η Υπάτη έχει ανακηρυχθεί Μαρτυρική Πόλη.
Η Υπάτη πυρπολήθηκε τρεις φορές από τους Γερμανούς και βομβαρδίστηκε με πυροβολικό αρκετές.
Οι ημερομηνίες των πυρπολήσεων:
17 Ιουνίου 1944
10 Αυγούστου 1944
12 Οκτωβρίου 1944
Ο γραμματέας της τότε κοινότητας Υπάτης, Περικλής Ευθ. Ευθυμιόπουλος, που πέθανε στην Τασκένδη, σε πρόχειρη σημείωσή του γράφει λακωνικά:
«Επυρπολήθηκαν άπασαι αι οικίαι, καταστήματα και λοιπαί οικοδομαί. Απέμειναν όρθια περί τα 25 σπίτια. Ανετινάχθη η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. ¶παντα τα Δημόσια και κοινοτικά κτίρια και Σχολεία κατεστράφησαν. «Επί το ερείπιον» εστάθη η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ! Αυτή όπλισε τους απλοϊκούς ανθρώπους της και έστησαν στο ξέφωτο μετερίζι της φυλής το χορό της ψυχικής Αντίστασης, που τελικά νίκησε τις χιτλερικές δυνάμεις».
