Brexit: Ένα σκληρό διαζύγιο

Σχεδόν 52 μήνες έχουν περάσει από την 23η Ιουνίου του 2016, τη μέρα δηλαδή που το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για το Brexit προκαλούσε «σεισμό» στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων κι όχι μόνο. Η προοπτική της αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση οδηγούσε σε νευρική κρίση τις αγορές παγκοσμίως, ενώ ακόμη χειρότερους εφιάλτες επέφερε η σκέψη και μόνο ότι κάτι τέτοιο θα γινόταν χωρίς κάποια συμφωνία για την «επόμενη μέρα»

Σήμερα κι ενώ η τελική μέρα της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, την 31η Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους βρίσκεται πλέον πολύ κοντά, κάτι τέτοιο δε φαντάζει πια ως εφιαλτική προοπτική αλλά ως δεδομένο.

Οι επαφές που έχει ο Μπόρις Τζόνσον τους Ευρωπαίους ηγέτες αυτές τις μέρες στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής -όπως ανακοίνωσε και ο ίδιος ο Βρετανός πρωθυπουργός- ήρθε απλά να επιβεβαιώσει το αδιέξοδο, που διαπιστώθηκε κατά τη διάρκεια των πολύμηνων διαπραγματεύσεων, που μεσολάβησαν μετά την υπογραφή της Συμφωνίας Αποχώρησης μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ. 

Γιατί μπορεί η χώρα τυπικά να αποχώρησε την 31η Ιανουαρίου του 2020, όμως λόγω της μεταβατικής περιόδου που προβλεπόταν, τίποτα επί της ουσίας δεν είχε αλλάξει: Οι βρετανικές εταιρείες μπορούσαν ελεύθερα να συνεχίσουν να κάνουν business στις χώρες της ΕΕ, ενώ πολίτες από την Πορτογαλία, της Γερμανία ή την Ιταλία εξακολουθούσαν να μεταναστεύουν στο Λονδίνο χωρίς κάποιο περιορισμό.

Όλα αυτά όμως τελειώνουν στα τέλη του Δεκέμβρη, οπότε και λήγει η μεταβατική περίοδος. Το βασικό πρόβλημα όμως έχει πλέον να κάνει με το γεγονός πως κανείς δεν γνωρίζει ποιο ακριβώς θα είναι η «διάδοχη κατάσταση», ιδιαίτερα στους βασικούς τομείς της οικονομίας, του τραπεζικού τομέα, της αγροκαλλιέργειας, των μεταφορών, της αλιείας, των μεταφορών, της μετανάστευσης κλπ.

Τα σενάρια καταστροφής

Κι όσο οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη μιας συμφωνίας για το «καθεστώς της επόμενης μέρας» στις σχέσεις μεταξύ των δυο πλευρών παραμένουν σε τέλμα, τα σενάρια έκτακτης ανάγκης δίνουν και παίρνουν.

Μάλιστα ένα από αυτά προερχόταν από διαρροή σχεδίων της βρετανικής κυβέρνησης για ένα «λογικό worst case scenario».

Ακόμη κι έτσι πάντως φάνταζε αρκούντως τρομακτικό: Έκανε λόγο για εκτεταμένες διακοπές ρεύματος, περιορισμούς σε καύσιμα, ελλείψεις τροφίμων σε αρκετές περιοχές της χώρας, τεράστιες καθυστερήσεις σε προμήθεια βασικών φαρμάκων, ουρές ακόμη κι 100 χιλιομέτρων από μεταφορείς στα σύνορα αλλά και τη χρεοκοπία πολλών δήμων, κάτι που θα άφηνε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες χωρίς τη μηνιαία οικονομική βοήθεια που λάμβαναν.

Μάλιστα στο εν λόγω σχέδιο γινόταν αναφορά στο ενδεχόμενο επέμβασης του στρατού προκειμένου να διατηρηθεί η τάξη στις μεγάλες πόλεις, αλλά και της αποστολής του πλοίων του βρετανικού ναυτικού προκειμένου να αποτρέψει γαλλικά αλιευτικά από να μπουν στα χωρικά ύδατα της χώρας.

Η συγκυρία της πανδημίας φέρνει την «απόλυτη καταιγίδα»

Σε κάθε περίπτωση, όπως επισημαίνει το Spiegel, ακόμη και να μην επιβεβαιωθούν τα παραπάνω σενάρια, η κατάσταση εξακολουθεί να φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη για τους Βρετανούς, ιδιαίτερα αν συνυπολογίσει κανείς πως το διαζύγιο με την ΕΕ θα έρθει πιθανότατα στο αποκορύφωμα του δεύτερου κύματος της πανδημίας του κοροναϊού, η οποία έχει ήδη αφήσει τα σημάδια της στη χώρα.

Ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για την χώρα με τους περισσότερους θανάτους στην Ευρώπη, αλλά και τη μεγαλύτερη πτώση ΑΕΠ μεταξύ των ανεπτυγμένων κρατών της Δύσης.

Τα δεδομένα αναμένεται να γίνουν ακόμη χειρότερα, το Νοέμβρη όταν θα λήξει το κυβερνητικό πρόγραμμα επιδότησης των επιχειρήσεων, οδηγώντας εκατομμύρια εργαζόμενους ενώπιον του φάσματος της ανεργίας.

Με αυτά τα δεδομένα, η προοπτική ενός Brexit χωρίς συμφωνία εν μέσω της κρίσης της πανδημίας φαντάζει ως η «απόλυτη καταιγίδα» για τη βρετανική κοινωνία.

Στην πραγματικότητα όμως, όπως επισημαίνουν πολλοί οικονομολόγοι, ούτε στις Βρυξέλλες μπορεί να υπάρχει η πεποίθηση πως το ευρωπαϊκό οικοδόμημα θα βγεί αλώβητο μέσα από μια τόσο τραυματική διαδικασία. Ήδη άλλωστε η ευρωπαϊκή οικονομία έχει υποστεί σημαντική συρρίκνωση και λόγω της πανδημίας, όμως ένα Brexit χωρίς συμφωνία αναμένεται να τεράστιες παρενέργειες με απρόβλεπτες συνέπειες,

Επιπροσθέτως, θα πρέπει να έχει κανείς υπόψη ότι -παρά περί του αντιθέτου προβλέψεις προ τεσσάρων ετών- το Λονδίνο έχει καταφέρει να διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό την πρωτοκαθεδρία στον χρηματοπιστωτικό τομέα, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους οίκους εκκαθαρίσεων. Κάτι τέτοιο σημαίνει πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες εξακολουθούν, που έχουν έναν μεγάλο βαθμό εξάρτησης από τις εν λόγω υπηρεσίες, δεν θα ήθελαν επ’ ουδενί να υπάρξει οριστική διακοπή των δεσμών με το City του Λονδίνου.

Τα βασικά σημεία διαφωνίας

Την ίδια ώρα κι ενώπιον αυτών των δεδομένων τα εκκρεμή ζητήματα στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δυο πλευρών μοιάζουν να είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που έχουν κλείσει.

Βασικά σημεία διαφωνίας μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών αυτή τη στιγμή η θέσπιση κανονισμών για τα ζητήματα ανταγωνισμού και την περιβαλλοντική νομοθεσία αλλά και τα αλιευτικά δικαιώματα στη Βόρεια Θάλασσα. Σύμφωνα με εκείνους που παρακολουθούν τις διαπραγματεύσεις, σε κανένα από τα παραπάνω σημεία δεν έχει πραγματοποιηθεί η παραμικρή πρόοδος τους τελευταίους μήνες, κάτι που αφήνει πολύ μικρά περιθώρια αισιοδοξίας για κάποιου είδους θετική έκβαση εβδομάδες που απομένουν μέχρι το deadline του Δεκέμβρη.

Το επώδυνο decouplig

Από τη άλλη, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το Foreign Policy, ίσως το ζήτημα της επίτευξης συμφωνίας να είναι ήσσονος σημασίας αν δει κανείς τη μεγάλη εικόνα, η οποία καταδεικνύει πως Βρετανία και ΕΕ οδεύουν ούτως ή άλλως προς ένα πολύ άσχημο διαζύγιο.

Κι αυτό γιατί αν κοιτάξει κανείς κι αυτή την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, που βρίσκεται (τυπικά πλέον επί της ουσίας) υπό διαπραγμάτευση ανάμεσα στις δυο πλευρές, θα διαπιστώσει πως αυτή εμπεριέχει πολύ χειρότερους όρους από τους αντίστοιχους που προβλέπονται στις υπογεγραμμένες συμβάσεις της ΕΕ με χώρες όπως η Νορβηγία, η Ελβετία, η Τουρκία ή ακόμη και η Ουκρανία. Είναι ενδεικτικό ότι με βάση αυτή οι βρετανοί εξαγωγείς δεν αναμένεται να έχουν καλύτερη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή κοινή αγορά από εκείνη που έχουν οι ιαπωνικές και οι νοτιοκορεάτικες εταιρείες.  

Με άλλα λόγια, το «σκληρό Brexit» είναι πλέον γεγονός, με την Βρετανία να μετατρέπεται επισήμως από εταίρο σε σκληρό ανταγωνιστή της ΕΕ.

Πρόκειται για ένα άσχημο διαζύγιο, το οποίο πολλοί οικονομολόγοι απεύχονταν δημοσίως κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Σήμερα βλέποντας το λεγόμενο decoupling (ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την διαδικασία) να είναι προ πυλών, προειδοποιούν για τις ενδεχόμενες καταστροφικές συνέπειές του.

Μένει να αποδειχθεί πάντως ποιος θα είναι εκείνος που πληρώσει στην πραγματικότητα το «μάρμαρο»…  

tvxs.gr

Written by

altpress.gr ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΛΑΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΦΘΙΩΤΙΔΑ- ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ

Comments are closed.