12 ΤΟΥ ΟΚΤΩΒΡΗ 1944 απελευθερώνεται η Αθήνα από τους φασίστες κατακτητές χάρις στην πάλη του λαού μας κάτω από την καθοδήγηση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Αλλά τα βάσανα του πολύπαθου Ελληνικού λαού δεν θα περάσουν. Δυο μήνες μετά οι Αγγλοι δολοφόνοι με τους ντόπιους συνεργάτες τους που δεν ήθελαν με τίποτα τη δημοκρατική μετάβαση και τη διεξαγωγή εκλογών που θα έδινε συντριπτική πλειοψηφία στις εαμικές δυνάμεις θα χτυπήσουν άνανδρα τους αντάρτες και το λαό που αντιστάθηκε στον Ιταλικό και Γερμανικό φασισμό και θα προκαλέσουν τα Δεκεμβριανά . Ακολούθησε η ταπεινωτική συνθήκη της Βαρκιζας , ο αφοπλισμός του ΕΛΑΣ και ο αιματηρός εμφύλιος.  «Λαέ προδομένε , λαέ βασανισμένε…»

Στο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» της 13 Οκτωβρίου 1944 με τον τίτλο «ΛΕΥΤΕΡΙΑ! ΛΕΥΤΕΡΙΑ! Η ΑΘΗΝΑ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ», δημοσιεύεται το παρακάτω αναλυτικό ρεπορτάζ από τη μέρα της απελευθέρωσης.

«Χάθηκε το βρωμερό κουρέλι του φασισμού απ’ την Ακρόπολη. Τούτο το σύνθημα περίμενε η Αθήνα. Η μπαρουτοκαπνισμένη Αθήνα, που γνώρισε την πείνα και το βόλι του κατακτητή, το στιλέτο του προδότη, η αδάμαστη Αθήνα που τρία χρόνια πάλεψε, ξεχύθηκε ζωντανή ανθρωποθάλασσα να διαλαλήσει τη Νίκη της, να γιορτάσει τη λευτεριά της. Πέντε λεφτά φτάσανε για να κολυμπήσει όλη η πόλη στο γαλάζιο. Για ν’ ανέβουν οι ΕΠΟΝίτες στα καμπαναριά και ν’ αντηχήσουν χαρούμενα οι καμπάνες. Διαδηλώσεις που πρώτη φορά βλέπει η Αθήνα ξεχύνονται από παντού. Απ’ το Σύνταγμα ως την Ομόνοια ένα ρεύμα είναι ο κόσμος. Γελούν, δακρύζουν, αγκαλιάζονται.

Λευ-τε-ρω-θή-κα-με!   Νι-κή-σα-με!

Και πάνω απ’ όλα μια φωνή που αγκαλιάζει όλη την Αθήνα, που κλείνει όλους τους σκληρούς τρίχρονους αγώνες, όλη την πίστη στη λευτεριά, όλη τη χαρά της Νίκης:Ε-Α-Μ! Ε-Α-Μ!

Σε κάθε γωνιά βουίζουν τα χωνιά. Κι η Αθήνα που έμαθε ν’ ακούει στη φωνή τους το κάλεσμα στην αντίσταση και στον αγώνα τρέχει τώρα ν’ ακούσει την πρόσκληση στο γιορτασμό και στη χαρά.

Ανεβασμένοι στ’ αυτοκίνητα ρίχνουν οι ΕΑΜίτες τα συνθήματα που τ’ αρπάζει με μια φωνή ο κόσμος και τα κάνει βουή και σάλπισμα για να φτάσουν απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλάδας: Κανένα άσυλο στους προδότες! Λευτεριά- Λαοκρατία!

Απ’ τον εξώστη του Μετοχικού ακούγεται η φωνή του Κ.Κ.Ε. Χιλιάδες είναι ο κόσμος που κρέμεται απ’ τα χείλια του ομιλητή. Ατέλειωτες ζητωκραυγές σκεπάζουν το λόγο του. Μα κανείς δε φεύγει. Ολοι περιμένουν να τους μιλήσει ακόμη το Κόμμα τους, το Κόμμα του λαού, που πρώτο σήκωσε τη σημαία της αντίστασης, της ενότητας και της λευτεριάς, που στάθηκε πάντα μπρος, έδωσε αμέτρητα τα θύματά του κι οδήγησε το λαό στη Νίκη.

Απ’ το Σύνταγμα ξεπροβάλλουν οι τροχιοδρομικοί. Βαγόνια κατάφορτα, στολισμένα με συνθήματα, σημαίες και λουλούδια. – Κι η θριαμβευτική κραυγή της Ελλάδας αντηχεί ατέλειωτη:

ΕΑΜ – ΚΚΕ

ΕΛΑΣίτες περνούν σ’ αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες. Ακράτητος ο κόσμος τούς κυκλώνει: «Ζήτω ο Λαϊκός Στρατός! Ζήτω ο Στρατός της Λευτεριάς μας!». Το δίκοχο του ΕΛΑΣίτη, όπου εμφανιστεί, ξεσηκώνει θύελλα ενθουσιασμού.

Μπροστά στο Πανεπιστήμιο βουερή θάλασσα ο κόσμος. Οι φοιτητές μας, που πρώτοι στους πρώτους, ακολούθησαν το σύνθημα της αντίστασης, μεταδίνουν τη φλόγα τους, την πίστη, τον ενθουσιασμό τους. Κι όταν ο ομιλητής θυμίζει τα θύματα που με το τίμιο αίμα τους πότισαν τη Λευτεριά, όλο το πλήθος γονατίζει. Επιβλητικό αντηχεί το πένθιμο εμβατήριο: Πέσατε θύματα, αδέρφια εσείς…

Στο Αρσάκειο μιλούν οι επιστήμονες. Κι εκεί ευλαβικά γονατίζει ο κόσμος σ’ ενός λεπτού σιγή για τ’ αμέτρητα θύματα του ιερού αγώνα. Κι εκεί το πένθιμο εμβατήριο αντηχεί από χιλιάδες στόματα που υπόσχονται πίστη στον αγώνα, στο τελικό τσάκισμα του φασισμού και στη Λαοκρατία.

Στις Τράπεζες γύρισαν οι φυλακισμένοι και οι καταδιωκόμενοι. Θριαμβευτικά τους δέχτηκαν οι συνάδελφοί τους. Μεγάφωνα μετάδιναν το γιορτασμό και τους λόγους των ομιλητών και έξω στους δρόμους.

Στον Άγνωστο Στρατιώτη ο λαός με λύσσα ποδοπάτησε τα στεφάνια που είχαν το θράσος να καταθέσουν οι Ούννοι. Στη θέση τους τοποθετήθηκαν σωροί από στεφάνια με ταινίες του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ».

ΣΠΑΝΙΟ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ