Oργή σε πολίτες, οργανώσεις και αντιπολίτευση για την αυθαίρετη και εκδικητική απόφαση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη να πετάξει τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων έξω από το εμβληματικό κτίριο της οδού Ερμού, ένα χώρο κυψέλη πολιτισμού με εκθέσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις , φεστιβάλ και συζητήσεων που φιλοξενούσε.
Σημειώνεται ότι το κτήριο παραχωρήθηκε στον ΣΕΑ κατά την δεκαετία του ‘80 από την Μελίνα Μερκούρη και στη συνέχεια το 1996 ο Σταύρος Μπένος παραχώρησε και την επέκταση του κτηρίου, ενώ την παραχώρηση αυτήν έχουν σεβαστεί όλοι/ες οι υπουργοί Πολιτισμού από το 1982 έως και σήμερα.
Η απόφαση της υπουργού Πολιτισμού για «εξωση» της ΣΕΑ από το κτίριο στην οδό Ερμού μετά την ενόχλησή της για την εκδήλωση που σχετιζόταν με το ναυάγιο στην Πύλο, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.
Η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Δέσποινα Κουτσούμπα, κάνει λόγο για λογοκρισία τύπου Ερντογάν. Η απόφαση της Λίνας Μενδώνη τονίζει με ανακοίνωση του ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ αποτελεί «Ξεκάθαρο σήμα μηδενικής ανοχής στην διαφορετική άποψη και σε κάθε φωνή κριτική και είναι προφανές ότι με τέτοιες εκδικητικές ενέργειες η υπουργός Πολιτισμού προσπαθεί να επιβάλει γενικό σιωπητήριο».«Στεκόμαστε δίπλα στον ΣΕΑ, δίπλα στους ανθρώπους του πολιτισμού. Η απόφαση Μενδώνη για την έξωση του ΣΕΑ πρέπει να ακυρωθεί».
Το ΜέΡΑ 25 υπογραμμίζει ότι η απόφαση της Μενδώνη να ανακαλέσει την παραχώρηση από το ΥΠΠΟ του δημόσιου κτιρίου στον Σύλλογο Ελληνων Αρχαιολόγων, αποτελεί δημοκρατική και θεσμική εκτροπή ενώ το ΚΚΕ μιλά για «κατάπτυστη απόφαση». Πρόκειται, σύμφωνα με το ΚΚΕ, για «ανοιχτή παρέμβαση στη δράση ενός συνδικαλιστικού οργάνου, εξαιτίας της πραγματοποίησης εκδήλωσης για το πολύνεκρο ναυάγιο των ξεριζωμένων ανοιχτά της Πύλου», κάτι που, όπως υποστηρίζει, «αποδεικνύει πως η αντιλαϊκή πολιτική πάει χέρι-χέρι με τη λογοκρισία και τον εκφοβισμό.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων στην ανακοίνωση του τονίζει πώς πρόκειται για «επίθεση στην ελευθερία του συνδικαλισμού» και προειδοποιεί πως » δεν θα υποκύψουμε σε καμμιά λογοκρισία».
Επίθεση στην ελευθερία λόγου και τη συνδικαλιστική ελευθερία συνιστά η Απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού για «έξωση» του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων από την ιστορική του έδρα
Την Παρασκευή 11 Αυγούστου 2023 στις 3 το μεσημέρι η Υπουργός Πολιτισμού εξέδωσε Απόφαση με θέμα «Ανάκληση παραχώρησης χρήσης ακινήτου επί της οδού Ερμού 134 – 136, ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου/Υπουργείου Πολιτισμού, στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων» και μας ανακοίνωσε ότι ως τις 9 Οκτωβρίου 2023 οφείλουμε να εκκενώσουμε το κτίριο που επί 41 χρόνια, με απόφαση της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, στεγάζει τις δράσεις του Συλλόγου και ουδέποτε αμφισβητήθηκε από καμία κυβέρνηση ως τις 11/8/2023.
Το έωλο νομικό σκέλος της Απόφασης θα αναλυθεί σε επικείμενή μας τοποθέτηση και στις νομικές ενέργειες του ΣΕΑ που θα ακολουθήσουν.
Η ουσία όμως είναι αλλού: είναι σαφές ότι τα «επιχειρήματα» που επικαλείται η Υπουργός στην απόφασή της είναι απολύτως προσχηματικά, καθώς κατ’ ουσίαν επιχειρεί να επιβάλει λογοκρισία στο συνδικαλιστικό και επιστημονικό όργανο των αρχαιολόγων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, υποδεικνύοντάς του ποιες δράσεις είναι «συμβατές» με την πολιτική ατζέντα της κυβέρνησης και ποιες όχι. Σύμφωνα με το σκεπτικό που αναγράφεται στην Υπουργική Απόφαση, οι δράσεις ενός σωματείου επιστημόνων οφείλουν να έχουν την έγκριση της κυβέρνησης για να πραγματοποιηθούν. Αυτό είναι μια πράξη που καταφέρεται ευθέως ενάντια στην ελευθερία έκφρασης και λόγου, την ελευθερία του συνδικαλισμού και οφείλει να προβληματίσει κάθε δημοκράτη πολίτη.
Στη δημοκρατία, οι θέσεις ενός συνδικαλιστικού και επιστημονικού φορέα είναι θεμιτό και αναμενόμενο να μην ταυτίζονται πάντα με την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η εκάστοτε πολιτική ηγεσία δικαιούται να παρεμβαίνει με αυτόν τον τρόπο και να χρησιμοποιεί τη δύναμη που έχει εναντίον ενός ιστορικού σωματείου, επειδή δεν συμφωνεί με τις απόψεις που αυτό εκφράζει, ή ακόμη χειρότερα, με το περιεχόμενο μιας εκδήλωσης.
Το Υπουργείο Πολιτισμού επιδεικνύει ιδιαίτερο αυταρχισμό με σκοπό να πλήξει την δράση του Συλλόγου και των Ελλήνων αρχαιολόγων υπέρ της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, τις κινητοποιήσεις ενάντια στην καταστροφή του αρχαιολογικού χώρου στο Μετρό Θεσσαλονίκης, την αποκάλυψη της κατάπτυστης Συμφωνίας για τη Συλλογή Στερν, την θαρραλέα στάση του Συλλόγου στο θέμα της Μυκόνου που υπήρξε καθοριστική για το κίνημα που τώρα αναπτύσσεται για ελεύθερες παραλίες. Επιδεικνύει αυταρχισμό απέναντι στον αταλάντευτο αγώνα ενάντια στην έμμεση ιδιοποίηση των πέντε μεγάλων Μουσείων με την μετατροπή τους σε ΝΠΔΔ με διορισμένες από την Υπουργό διοικήσεις, την εν γένει στάση συμπαράστασης στους αγώνες των ανθρώπων της τέχνης και του πολιτισμού, για την κοινωνική δράση του Συλλόγου και το ομόφωνο ψήφισμα της Γενικής του Συνέλευσης για το ναυάγιο της Πύλου.
Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το ναυάγιο της Πύλου απεκδύεται από κάθε ανθρώπινη διάσταση στην Υπουργική Απόφαση, όπου ο αδόκητος πνιγμός εκατοντάδων ανθρώπων, μεταξύ αυτών γυναικών και παιδιών, που συγκλόνισε την διεθνή κοινή γνώμη και βρίσκεται υπό διερεύνηση από Διεθνείς Οργανισμούς, αναφέρεται ως «πρόσφατο πραγματικό περιστατικό, το οποίο είχε λάβει πολιτικές διαστάσεις».
Άραγε, έχουν ήδη αποφασίσει την παραχώρηση του κτηρίου σε άλλον, «ημέτερο», χρήστη;
Οι αρχαιολόγοι και οι συναφείς επιστημονικές ειδικότητες του Υπουργείου Πολιτισμού στεκόμαστε ενωμένοι και απέναντι σε αυτή την επίθεση.
Οι πέντε παρατάξεις του Διοικητικού Συμβουλίου, που ομόφωνα εκδίδουν αυτή την ανακοίνωση, επισημαίνουν ότι το κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων ήταν και είναι ανοιχτό σε κάθε δημοκρατική αντίληψη, σε κάθε δράση που προάγει τον πολιτισμό και τον ανθρωπισμό.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων θα συνεχίσει να επιδιώκει, με κάθε τρόπο, τον διάλογο με την κοινωνία: η αρχαιολογία, όπως εμείς την ασκούμε, είναι μια επιστήμη των ανθρώπινων κοινωνιών, του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.
Δεν θα υποκύψουμε σε καμία λογοκρισία.
Καλούμε τα σωματεία του ΥΠΠΟ, την ΠΟΕ ΥΠΠΟ και την ΑΔΕΔΥ, που επίσης χρησιμοποιούν κτίρια παραχωρημένα από το ΥΠΠΟ, να σταθούν στο πλευρό μας. Καλούμε όλα τα σωματεία και τα κόμματα της Βουλής να πάρουν θέση για την επίθεση στην ελευθερία του συνδικαλισμού. Καλούμε όλους τους πολίτες και τους φορείς που έχουν φιλοξενηθεί στον χώρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, όλους τους πολίτες και τους φορείς με τους οποίους έχουμε παλέψει μαζί, να συμπαρασταθούν στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων ζητώντας την ανάκληση της απόφασης, με ψηφίσματα, κείμενα υπογραφών και με συμμετοχή στις εκδηλώσεις συμπαράστασης που θα ανακοινώσει ο ΣΕΑ, εν όψει και της προσφυγής στα αρμόδια δικαστήρια για την ακύρωση της απαράδεκτης απόφασης.
(Παρακαλούμε οι επιστολές τα ψηφίσματα να σταλούν στην Υπουργό Πολιτισμού minoff@culture.gr και τον Πρωθυπουργό primeminister@primeminister.gr με κοινοποίηση στο archaeol@otenet.gr).
Μήνυμα στήριξης και αγώνα στέλνει και ο Σύλλογος Έκτακτων Αρχαιολόγων, κατακεραυνώνοντας την υπουργό Πολιτισμού για την απόφασή της να προβεί σε εκδικητική έξωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, μετά την ενόχλησή της για την εκδήλωση που σχετιζόταν με το ναυάγιο στην Πύλο.
Στην ανακοίνωσή του αναφέρει ότι η υπουργική απόφαση «θα πέσει με κρότο, μαζί με όλους όσοι την απεργάστηκαν», ενώ χαρακτηρίζει τις ενέργειες της Λίνας Μενδώνη αυταρχικές και απαράδεκτες.
