Δεν εξαιρούνται οι μισθοί και οι συντάξεις στον αυτόματο Δημοσιονομικό Μηχανισμό που θα τίθεται σε ισχύ όταν διαπιστώνεται απόκλιση από του στόχους του προγράμματος, σύμφωνα με την πρόταση την οποία υπέβαλε η κυβέρνηση στο Eurogroup.
Η ελληνική πρόταση προβλέπει αυτόματες περικοπές δαπανών, αλλά και νέα φορολογικά μέτρα σε περίπτωση απόκλισης από το στόχο του 3,5% πλεονάσματος το 2018, η οποία και συμφωνήθηκε στο Eurogroup.
Η ελληνική πρόταση σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η «Καθημερινή», περιλαμβάνει δυο χαρακτηριστικά στοιχεία:
Πρώτον, δεν εξαιρεί τις βασικές κρατικές δαπάνες, δηλαδή μισθούς και συντάξεις, αλλά μόνο λίγες κατηγορίες κοινωνικών δαπανών. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι άλλες κρατικές δαπάνες θα μειώνονται ανάλογα, έτσι ώστε να γίνεται διόρθωση των οικονομικών αποκλίσεων.
Δεύτερον, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός – αν υπάρχει – θα κρίνεται από τα αποτελέσματα της ΕΛΣΤΑΤ που πάντα κρίνει την προηγούμενη χρονιά.
Η πρόταση αναφέρει ότι την 30η Απριλίου κάθε έτους, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να συντάσσει μία έκθεση, η οποία και θα δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβέρνησης και θα κοινοποιείται στην Βουλή και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε αυτή την έκθεση θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη οποιαδήποτε απόκλιση μεταξύ του στόχου που έχει οριστεί και του πραγματικού αποτελέσματος του έτους.
O υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος σύμφωνα με την απόφαση που έλαβε το Eurogroup ανέλαβε να ετοιμάσει Προεδρικό Διάταγμα με τον «αυτόματο κόφτη» πριν από το επόμενο Eurogroup της 24ης Μαϊου ώστε να προχωρήσει η αξιολόγηση.
Συγκεκριμένα, η ελληνική κυβέρνηση καλείται να θεσμοθέτηση ενός ιδιαίτερα σκληρού μηχανισμού αυτόματης περικοπής δαπανών, για τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση δεν θα έχει το δικαίωμα παρέμβασης ή μονομερών ενεργειών και τον οποίο θα συμπληρώνουν μία σειρά μόνιμων μέτρων, που θα αφορούν όχι μόνο περικοπές αλλά και αυξήσεις εσόδων, που θα προέρχονται απο την αύξηση της φορολογίας, κάτι που αποτυπώνεται καισ την επίσημη ανακοίνωση του Eurogroup.
Επιβεβαίωση Τσακαλώτου
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος επιβεβαίωσε πως η ελληνική πρόταση περιλαμβάνει μείωση δαπανών σε όλα τα επίπεδα και αποκλεισμό μόνον ευαίσθητων δαπανών ( πχ άμυνα και κοινωνικές δαπάνες).
Οι περικοπές εξήγησε θα είναι οριζόντιες σε περίπτωση ενεργοποίησης του αυτόματου μηχανισμού και θα εξαρτώνται από τα ετήσια αποτελέσματα της Eurostat για τα δημοσιονομικά.
«Ο μηχανισμός θα λειτουργεί σε ετήσια βάση μετά τα αποτελέσματα της Eurostat του Απριλίου για το προηγούμενο οικονομικό έτος. Αν υπάρχει πχ 0,2% απόκλιση θα υπάρξει Προεδρικό Διάταγμα με γενικές περικοπές σε δαπάνες με κάποιες εξαιρέσεις όπως πχ τα επιδόματα ανεργίας και οι αμυντικές δαπάνες. Και στον επόμενο προϋπολογισμό πχ του Οκτωβρίου θα μπορούμε να εξισορροπήσουμε την κατανομή εσόδων – δαπανών» είπε χαρακτηριστικά.
Εκτίμησε ωστόσο με βάση τα στοιχεία του 2015 πως «δεν θα χρειαστεί να ενεργοποιηθεί αυτός ο μηχανισμός».
Ερωτηθείς για την «ανταπόκριση» του ΔΝΤ επιβεβαίωσε ότι υπήρξαν ενστάσεις αλλά από την άλλη είπε ότι αναγνώρισε πως πρέπει να γίνει ότι νομικώς επιτρέπεται.
«Το ΔΝΤ ξεκαθάρισε πως δεν είναι ο καλύτερος δυνατός μηχανισμός που θα επιθυμούσε αλλά αντελήφθη ότι θα πρέπει να γίνει ότι νομικώς επιτρέπεται.Η Ελλάδα δεν μπορεί να υποσχεθεί κάτι που είναι ανέφικτο», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών.
Επισήμανε επίσης πως η Ελλάδα παρέχει δεσμεύσεις σχετικά με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει.
Εξάλλου απαντώντας σε άλλη ερώτηση «υιοθέτησε» τον μηχανισμό λέγοντας «Είναι πεποίθηση της Ελλάδας και των ευρωπαίκών θεσμών ότι ο μηχανισμός αυτός χρειάζεται σημείωσε ο κ.Τσακαλώτος».
Ο κ. Τσακαλώτος δήλωσε επίσης πως μόλις θεσμοθετηθούν τα υπόλοιπα μέτρα του πακέτου των 5,4 δισ. ευρώ θα γίνει η εκταμίευση της δόσης. Σύμφωνα με τον κ. Τσακαλώτο η Ελλάδα στο σημερινό Eurogroup «άλλαξε σελίδα και σπάει τον φαύλο κύκλο των τελευταίων δύο ετών».
Ντάισελμπλουμ: Εκ προοιμίου η νομοθέτηση του μηχανισμού
Όπως δήλωσε ο επικεφαλής του Eurogroup κ. Γερούν Ντάισελμπλουμ, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης συζητήθηκαν τρία θέματα που αφορούν το ελληνικό ζήτημα. Το πρώτο ήταν οι μεταρρυθμίσεις, το δεύτερο ο προληπτικός μηχανισμός και το τρίτο το θέμα του χρέους όπου έγινε μια πρώτη συζήτηση.
Αναφορικά με το πρώτο, ο κ. Ντάισελμπλουμ δήλωσε πως το Eurogroup καλωσορίζει τη συμφωνία για τις μεταρρυθμίσεις που ανοίγει το δρόμο για την επιτυχημένη ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Αυτή περιλαμβάνει τα NPLs, το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων αλλά και το ασφαλιστικό που ψηφίστηκε χθες από την ελληνική Βουλή.
Αναφερόμενος στο δεύτερο ζήτημα, το προληπτικό μηχανισμό, ο πρόεδρος του Eurogroup ανέφερε πως αυτός θα πρέπει να νομοθετηθεί εκ των προτέρων και θα ενεργοποιηθεί με αντικειμενικό τρόπο αν αυτό απαιτηθεί από αστοχίες στον προϋπολογισμό. Πρόσθεσε δε πως αυτός θα αφορά σε μέτρα που σχετίζονται τόσο με μέτρα από την πλευρά των εσόδων όσο και με μέτρα από την πλευρά των δαπανών.
Το εφεδρικό πακέτο θα πρέπει να είναι «στιβαρό» και να περιλαμβάνει μέτρα «για τις δαπάνες σε όλους τους τομείς» αλλά και μέτρα στο σκέλος των εσόδων προκειμένου να είναι ισορροπημένο, είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ντάισελμπλουμ, διευκρινίζοντας ότι δεν επιβάλλονται συγκεκριμένα μέτρα αλλά ο μηχανισμός. Αυτό που κάναμε είναι να πάρουμε την τελική πρόταση της Ελλάδας και να τη συζητήσουμε ώστε να υπάρξει η επιλογή μέτρων «διακριτικής ευχέρειας» και μέτρων από την πλευρά των εσόδων, τόνισε ο πρόεδρος του Eurogroup.
Τι αναφέρει το επίσημο ανακοινωθέν για το δημοσιονομικό κόφτη»
Όπως αναφέρει το ανακοινωθέν των ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών, η Ελλάδα θα εφαρμόσει ως μέρος των προαπαιτούμενων μέτρων για την πρώτη αξιολόγηση «έναν επιπλέον προληπτικό μηχανισμό, που θα νομοθετηθεί για να εξασφαλιστεί ότι ένα πακέτο μέτρων, ανάμεσά τους μέτρα χωρίς διακρίσεις, θα εφαρμοστούν αυτόματα μόλις υπάρξουν αντικειμενικές ενδείξεις αποτυχίας επίτευξης ετήσιου στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος στο πρόγραμμα (3,5% μεσοπρόθεσμα).
Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση του Eurogroup αναφέρεται:
«Η Ελλάδα θα εφαρμόσει ένα πρόσθετο μηχανισμό έκτακτης ανάγκης, ο οποίος θα πρέπει να νομοθετηθεί για να εξασφαλιστεί ότι μια δέσμη μέτρων, συμπεριλαμβανομένων προκαθορισμένων μέτρων, θα εφαρμοστεί αυτόματα, μόλις υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις μη επίτευξης των ετήσιων στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος στο πρόγραμμα (3, 5% σε μεσοπρόθεσμη βάση). Εάν τα μέτρα λαμβάνονται με ένα προσωρινό χαρακτήρα, όταν ενεργοποιείται ο μηχανισμός, τότε τα μόνιμα διαρθρωτικά μέτρα που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων για τα έσοδα, θα τίθενται σε ισχύ το επόμενο έτος, ως μέρος της τακτικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να επαναφέρουν τον προϋπολογισμό σε σωστή τροχιά. Οι εξαιρέσεις από την ενεργοποίηση του μηχανισμού θα περιορίζονται σε εξαιρετικές περιπτώσεις με σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις οι οποίες δεν εμπίπτουν στον έλεγχο της κυβέρνησης. Οι εξαιρέσεις αυτές θα πρέπει να συμφωνηθούν με τους θεσμούς».
Διαβάστε ολόκληρη την ανακοίνωση του Eurogroup για την Ελλάδα.
«Το Eurogroup χαιρετίζει την ολοκλήρωση ενός πακέτου πολιτικής, που θα ανοίξει το δρόμο για την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος του ESM , μετά την έγκριση των προαπαιτούμενων.
Η Ελλάδα θα εφαρμόσει ως μέρος των προαπαιτούμενων για την πρώτη αξιολόγηση:
-μια πρώτη δέσμη δημοσιονομικών «παραμετρικών μέτρων» που ανέρχονται στο 3% του ΑΕΠ έως το 2018. Αυτό το πακέτο περιλαμβάνει μια μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, τη μεταρρύθμιση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και πρόσθετα δημοσιονομικά παραμετρικά μέτρα, όπως η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ και μέτρα για το μισθολογικό κόστος στο δημόσιο.
-ένα πρόσθετο μηχανισμό έκτακτης ανάγκης, ο οποίος θα πρέπει να νομοθετηθεί για να εξασφαλιστεί ότι μια δέσμη μέτρων, συμπεριλαμβανομένων προκαθορισμένων μέτρων, θα εφαρμοστεί αυτόματα, μόλις υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις μη επίτευξης των ετήσιων στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος στο πρόγραμμα (3, 5% σε μεσοπρόθεσμη βάση). Εάν τα μέτρα λαμβάνονται με ένα προσωρινό χαρακτήρα, όταν ενεργοποιείται ο μηχανισμός, τότε τα μόνιμα διαρθρωτικά μέτρα που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων για τα έσοδα, θα τίθενται σε ισχύ το επόμενο έτος, ως μέρος της τακτικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να επαναφέρουν τον προϋπολογισμό σε σωστή τροχιά. Οι εξαιρέσεις από την ενεργοποίηση του μηχανισμού θα περιορίζονται σε εξαιρετικές περιπτώσεις με σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις οι οποίες δεν εμπίπτουν στον έλεγχο της κυβέρνησης. Οι εξαιρέσεις αυτές θα πρέπει να συμφωνηθούν με τους θεσμούς.
Η πρώτη αξιολόγηση περιλαμβάνει επίσης την εφαρμογή της στρατηγικής των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία θα συμβάλει στην ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών και θα επιτρέψει την αύξηση των εγχώριων πιστώσεων στην ελληνική οικονομία. Ως προαπαιτούμενα, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να ανοίξει αμέσως η αγορά για την πώληση και αποπληρωμή των εξυπηρετούμενων και των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με προσωρινή εξαίρεση τα μικρά δάνεια τα οποία έχουν ενέχυρο πρώτη κατοικία.
Το Eurogroup υπενθυμίζει ότι ένα σημαντικά ενισχυμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του νέου προγράμματος του ESM. Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup χαιρετίζει τη συμφωνία για την επικείμενη ψήφιση του νόμου για την ίδρυση του συμφωνηθέντος ελληνικού ταμείου ιδιωτικοποιήσεων και επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας αρχικής μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων, ως μέρος των προαπαιτούμενων για την πρώτη αξιολόγηση. Το εποπτικό συμβούλιο του Ταμείου θα διοριστεί τον Ιούνιο του 2016 και το Ταμείο θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία το αργότερο τον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Συνόδου Κορυφής και του Eurogroup το καλοκαίρι του 2015, η Ευρωομάδα είναι έτοιμη να εξετάσει, εάν είναι απαραίτητο, τα πιθανά πρόσθετα μέτρα για το χρέος, με στόχο να διασφαλιστεί ότι οι ανάγκες αναχρηματοδότησης της Ελλάδας θα διατηρούνται σε βιώσιμα επίπεδα μακροπρόθεσμα. Αυτά τα μέτρα θα εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM, και θα εξεταστούν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, όταν θα έχουν εφαρμοστεί πλήρως όλα τα προαπαιτούμενα.
Το Eurogroup συμφωνεί με τις ακόλουθες γενικές κατευθυντήριες αρχές για τα πιθανά πρόσθετα μέτρα σχετικά με το χρέος:
– διευκόλυνση της πρόσβασης στις αγορές
– εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής του χρέους
– παροχή κινήτρων για τη διαδικασία προσαρμογής της χώρας, ακόμη και μετά τη λήξη του προγράμματος και
-ευελιξία για να διευκολυνθούν αβέβαιες εξελίξεις όσον αφορά το ρυθμό ανάπτυξης και τα επιτόκια στο μέλλον.
Η Ευρωομάδα συμφωνεί επίσης να καθοριστεί ένας δείκτης αναφοράς για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με τον οποίο – με βάση το κεντρικό σενάριο της ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους (DSA)- οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα πρέπει να παραμείνουν σε μια βιώσιμη πορεία.
Η Ευρωομάδα προβλέπει μια σταδιακή προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία μια δέσμη μέτρων για το χρέος μπορεί να εφαρμόζεται σταδιακά, ανάλογα με τις ανάγκες να επιτευχθεί ο συμφωνημένος δείκτης για τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες και ο οποίος υπόκειται στους προκαθορισμένους όρους του προγράμματος του ESM. Η Ευρωομάδα επιβεβαιώνει ότι αποκλείεται το ονομαστικό κούρεμα του χρέους και ότι όλα τα μέτρα που λαμβάνονται θα είναι εναρμονισμένα με την κείμενη νομοθεσία της ΕΕ και το νομικό πλαίσιο του ESM και του ΕΤΧΣ. Το Eurogroup θα εξετάσει:
-Βραχυπρόθεσμα: δυνατότητες να βελτιστοποιηθεί η διαχείριση του χρέους στο πλαίσιο του προγράμματος
-Μεσοπρόθεσμα: Το Eurogroup ζητά από Euroworking Group να διερευνήσει συγκεκριμένα μέτρα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν εάν είναι αναγκαίο στο τέλος του προγράμματος του ESM με την προϋπόθεση επιτυχούς εφαρμογής του προγράμματος του ESM καθώς επίσης και μέτρα, όπως τη χρήση των κερδών από τις αγορές των ελληνικών ομολόγων στο πλαίσιο των προγραμμάτων της SMP και ANF.
Μακροπρόθεσμα: To Eurogroup είναι σε ετοιμότητα, αν χρειαστεί και με την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με τους στόχους του πρωτογενούς πλεονάσματος, να αξιολογήσει περαιτέρω στο τέλος του προγράμματος την ανάγκη για πιθανά πρόσθετα μέτρα για το χρέος ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας παραμένουν σε βιώσιμη πορεία.
Τo Eurogroup δίνει εντολή στο Euroworking Group να εργαστεί περαιτέρω στα τεχνικά στοιχεία του πακέτου μέτρων για το χρέος και να εισηγηθεί στο επόμενο τακτικό Eurogroup στις 24 Μαίου.
Μαζί με την συμφωνία και εφαρμογή του πακέτου πολιτικής αυτής, η συμφωνία για το χρέος και οι επαρκείς διαβεβαιώσεις για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας από τους Ευρωπαίους εταίρους αναμένεται να επιτρέψουν στο ΔΝΤ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα.
Το Eurogroup καλεί τους θεσμούς και τις ελληνικές αρχές να ολοκληρώσουν τις επόμενες ημέρες την τεχνική εργασία για τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (Staff level agreement) αναφορικά με την πρώτη αξιολόγηση, συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης. Στο πλαίσιο αυτό το Eurogroup προσβλέπει να λάβει γρήγορα το σχέδιο του συμπληρωματικού μνημονίου αντίληψης, συμπεριλαμβανομένης της τελικής πλήρους λίστας προαπαιτούμενων καθώς επίσης και την έκθεση συμμόρφωσης για την πρώτη αξιολόγηση. Καλεί τις ελληνικές αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για να εφαρμόσουν τα προαπαιτούμενα, ακόμη και με την υιοθέτηση της σχετικής νομοθεσίας.
Με την πλήρη εφαρμογή των προαπαιτούμενων από τις ελληνικές αρχές και ακολουθώντας τις εθνικές διαδικασίες, όπου είναι αναγκαίο, το Eurogroup είναι έτοιμο να στηρίξει την εκταμίευση της δεύτερης δόσης του προγράμματος του ESM».
