Γιόζεφ Στίγκλιτς (Αμερικανός νομπελίστας οικονομίας):

«Στις χώρες όπου παρενέβη το ΔΝΤ, για το μόνο που ενδιαφέρθηκε ήταν τα συμφέροντα των δανειστών»

Θουκυδίδης:

«Προδότης δεν είναι μόνον εκείνος που αποκαλύπτει τα μυστικά της πατρίδας του στους ξένους, αλλά και εκείνος που κατέχοντας θέσεις εξουσίας δεν φροντίζει για την ευημερία των πολιτών της»

Το τι συμβαίνει σήμερα στη χώρα μας είναι γενικά κοινή διαπίστωση: Γενικευμένη κρίση, ανεργία, μετανάστευση νέων, κατάρρευση του κοινωνικού κράτους.

Τα κόμματα (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) τα οποία διακυβέρνησαν από τη μεταπολίτευση (1974) έως σήμερα, δηλαδή επί 38 χρόνια εναλλασσόμενα στην εξουσία, έχουν την πλήρη ευθύνη για την όλη πορεία (με τα θετικά ή αρνητικά της) και για την σημερινή δυσμενέστατη κατάσταση της χώρας.  

Ας επιχειρήσουμε μια ενδεικτική αναφορά σε τομείς δράσης των κομμάτων αυτών, κατά την περίοδο 1974 έως σήμερα:

α) Αμέσως, το 1974, απεκατέστησαν τυπικά την ομαλή κοινοβουλευτική λειτουργία του πολιτεύματος, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, με τη νόμιμη λειτουργία όλων των κομμάτων που αποδέχονται το Ελληνικό Σύνταγμα. Είναι ένα στοιχείο το οποίο σήμερα μπορεί να θεωρείται δεδομένο. Όμως δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι λίγα χρόνια πριν λειτουργούσαν νόμοι σε εφαρμογή των οποίων εκτελούνταν, φυλακίζονταν ή δεν είχαν δικαίωμα εργασίας Έλληνες πολίτες λόγω των πολιτικών τους φρονημάτων[1]. Η παραπάνω επισήμανση γίνεται αναγκαία ιδιαίτερα σήμερα που στα πολιτικά δρώμενα της χώρας έκαναν την εμφάνισή τους πολιτικά μορφώματα φασιστικής-ναζιστικής έμπνευσης και συντηρητικοί πολιτικοί κατά την προεκλογική τους αντιπαράθεση αναφέρονται με ορολογία εκείνης της εποχής[2]. Είναι άραγε όλοι αυτοί νοσταλγοί της μετεμφυλιακής εποχής;

β) Ενέταξαν τη χώρα στην ΕΟΚ-ΕΕ-Ευρωζώνη, αρχικά με πολλές προσδοκίες και ελπίδες. Η αρχική απόφαση ήταν της ΝΔ και στη συνέχεια η αποδοχή και ολοκλήρωσή της έγινε από το ΠΑΣΟΚ (περιοριζόμαστε στη στάση των κομμάτων εξουσίας). Εκκρεμεί ωστόσο μια επιστημονικά τεκμηριωμένη αποτίμηση των επιπτώσεων, θετικών ή αρνητικών, αυτής της πορείας. Δεν αρκεί να μένουμε σε γενικόλογες πολιτικές εκτιμήσεις ή στην ευαρέσκειά μας από τον πακτωλό χρημάτων που εισέρρευσαν στη χώρα[3]. Πρέπει να απαντήσουμε γιατί και πώς την περίοδο αυτή αποβιομηχανοποιήθηκε η Ελλάδα. Γιατί και πώς απαξιώθηκε η αγροτική παραγωγή. Γιατί και πώς έμεινε στα αζήτητα ο ορυκτός μας πλούτος. Και βέβαια ποιοι έχουν τις πολιτικές ευθύνες γι΄ αυτά.

γ) Συγκρότησαν και οργάνωσαν το κράτος στις νέες συνθήκες. Ένα κράτος κάθε άλλο παρά στην υπηρεσία των κοινωνικών αναγκών του πολίτη ή έστω των αναγκών των Ευρωπαϊκών δεδομένων. Ένα κράτος σε σημαντικό βαθμό πελατειακό, με στόχο την επανεκλογή αυτών των ιδίων στην εξουσία.

δ) Διαχειρίστηκαν κορυφαία εθνικά ζητήματα, όπως το Κυπριακό και τα Ίμια, στην ουσία χωρίς στρατηγικό στόχο και σχεδιασμό. Επιμελή σχεδιασμό και πρόγραμμα είχαν μόνο για την αύξηση των εξοπλισμών, προς μεγάλη ικανοποίηση της ξένης πολεμικής βιομηχανίας και των εγχωρίων προμηθευτών.

δ) Τις τελευταίες δεκαετίες και αφού θεώρησαν ότι τα ζητήματα λειτουργίας του πολιτεύματος και τα εθνικά αντιμετωπίστηκαν, διαχειρίστηκαν το οικονομικό πρόβλημα της χώρας, ακολουθώντας την τακτική του αλόγιστου δανεισμού αντί της ανάπτυξης για την αντιμετώπιση των πρωτογενών ελλειμμάτων. Με δική τους ευθύνη οδήγησαν τη χώρα στο δίκτυο της διεθνούς τοκογλυφίας. Έσπευσαν μάλιστα με τις υπογραφές των αρχηγών τους να καθησυχάσουν τους δανειστές και για το μέλλον. Η πρακτική αυτή δεν είναι πρωτόγνωρη για τη χώρα μας. Και στο παρελθόν πολιτικές δυνάμεις που κυβέρνησαν τη χώρα έπραξαν το ανάλογο.

Σήμερα όλοι ομολογούν (ακόμη και οι ίδιοι, υπεύθυνοι αυτής της πολιτικής) ότι η κατάσταση στη χώρα έχει ξεφύγει από τα όρια μιας οικονομικής κρίσης. Έχει μετατραπεί σε κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση, με απρόβλεπτες συνέπειες[4].

Όσοι δεν μελετούν την ιστορία και κυρίως την κοινωνιολογία και μένουν μόνον στη μελέτη της λειτουργίας του χρήματος, είναι φυσικό να μην μπορούν να ερμηνεύσουν αυτό που συμβαίνει. Θεωρούν ως έκφραση οργής και θυμού τις αντιδράσεις των πολιτών, είτε αυτές είναι διαδηλώσεις, είτε ποικιλόμορφες διαμαρτυρίες. Ακόμη και το εκλογικό αποτέλεσμα της 6^ης Μαϊου, με αυτή τη θεώρηση επιδίωξαν να ερμηνεύσουν[5]. Αδυνατούν να αντιληφθούν ότι, όταν οι πολίτες αλλάζουν κοινωνική τάξη, όταν η μεσαία τάξη προλεταριοποιείται, όταν η κοινωνία αλλάζει, τότε είναι αδύνατον το υπεύθυνο γι΄ αυτά πολιτικό σύστημα να μένει αμετάβλητο.    

Τελικά τι ακριβώς συμβαίνει;

Η όλη πορεία που ακολουθήθηκε, από τη μεταπολίτευση έως σήμερα, προφανώς ήταν υπό τον έλεγχο μιας οικονομικής και πολιτικής ελίτ εξουσίας. Για το χαρακτήρα, τις επιδιώξεις και τις δυνατότητες αυτής της οικονομικής ελίτ, που εξουσιάζει τη χώρα από τη δεκαετία του 1950, έχουμε γράψει σε προηγούμενα άρθρα μας αναφέροντας και σχολιάζοντας απόψεις κορυφαίων παραγόντων[6].

Η προαναφερόμενη αυτή οικονομική ελίτ εκφράστηκε πολιτικά, μετά τη μεταπολίτευση, από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Από τα πράγματα αποδεικνύεται ότι αυτό το πολιτικό δυναμικό (αυτών των κομμάτων εξουσίας) είτε δεν είχε τις ικανότητες ενός στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης, είτε αρκέστηκε σε μια απλή διαχείριση της όποιας πορείας καθορίζονταν από εξωθεσμικούς παράγοντες (εγχώρια οικονομική ελίτ, Ευρωπαϊκοί ή παγκόσμιοι οργανισμοί), με ανταπόδοση την ανάλογη προμήθεια.

Είναι φυσικό, σήμερα που τα πράγματα έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο, οι πολιτικοί οργανισμοί (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) που υλοποίησαν την πορεία αυτή να καταρρέουν εμπρός στα αδιέξοδα της πολιτικής τους[7].

Στην περίπτωση αυτή τα ζητούμενα και ενδιαφέροντα συνάμα είναι:

α) Τα επικίνδυνα εμπόδια που σέρνει μαζί του όποιος καταρρέει, στην προσπάθειά του να μείνει αγκιστρωμένος στην εξουσία και

β) Οι προσδοκίες και οι ελπίδες που επενδύονται στο νέο που έρχεται.  

Ως προς το πρώτο, η ιστορία διδάσκει ότι η τακτική της «καμένης γης», απέδωσε αρκετές φορές, αλλά όταν ο αντίπαλος ήταν ξένος λαός. Όταν ο «αντίπαλος» είναι ο συντοπίτης-συμπολίτης, το παλιό κόμμα; Θεωρώ πως δεν θα αποδώσει. Θα καταδικαστεί για πάντα όποιος το επιχείρησε-επιχειρεί.

Το δεύτερο ενδιαφέρον ζητούμενο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσα από διαδικασίες συμμετοχής και προσπάθειες των πολιτών σε ενέργειες επίλυσης των προβλημάτων.

Το παλαιό πολιτικό σύστημα (ΠΑΣΟΚ – ΝΔ) καταρρέει με κινδύνους.

Το νέο (με κύριο εκφραστή τον ΣΥΡΙΖΑ) αναδύεται με ελπίδες, αλλά και αγώνες και αγωνίες για το μέλλον.