Ενώ ο Σύριζα εκφράζει θέληση της Ιστορίας και με την ιδιότητα αυτή βρίσκεται τώρα ενώπιόν της, παρόλα αυτά η εκδηλωμένη κοινωνική εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του δεν είχε καν πλειοψηφικό εύρος, κάτι που του στέρησε ακόμα και την εύκολα εφικτή πλαστή αυτοδυναμία. Γιατί άραγε; Κι ενώ ο Σύριζα επίσης είναι ένα νεοπαγές στην ουσία κόμμα και αριστερό, κατόρθωσε να πάρει υψηλότατο ποσοστό και αποτελεί τώρα Κυβέρνηση της χώρας, αλλά και Υποκείμενο της Ιστορίας. Πώς έγινε αυτό;
Ο Σύριζα είναι ένα αριστερό κόμμα και αυτό έχει ως συνέπεια να είναι περιορισμένη η εμβέλεια της επιρροής του για πολλούς λόγους: Το οικονομικό μοντέλο, που εφάρμοσε η Αριστερά για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, έτσι που το εφάρμοσε, κατέρρευσε με γδούπο. Η κοινωνία στην οποία απευθύνεται το κόμμα αυτό άγγιξε την ευημερία χάρη στο αντιθετικό του πολίτευμα, στον καπιταλισμό, και έχει λόγους να μη διάκειται φιλικά μαζί του. Το ίδιο κόμμα πάλι προέρχεται από τον πολυδιασπασμένο επί πολλές δεκαετίες χώρο της Αριστεράς και με άλλες ονομασίες τότε μόλις και μετά βίας έπαιρνε τα ποσοστά που απαιτούνταν για να είναι στη Βουλή. Αποτελούνταν και από συνιστώσες, που, ενώ δεν είχαν καμιά άξια λόγου ιδιαίτερη ιδεολογική απόκλιση ούτε κάποια απήχηση στην κοινωνία – τι είναι ο κάβουρας τι είναι το ζουμί του! – εμποδίζανε όμως τις συνθέσεις και τη μετεξέλιξη αυτού του ιδιότυπου πολιτικού μορφώματος σε έναν ενιαίο κομματικό φορέα. Τελικά αυτό συντελέστηκε, έστω και ελλειπτικά, πάντως πολύ οργά, εντελώς πρόσφατα και ενώ η κρίση μεσουρανούσε στην κοινωνική ζωή της χώρας.
Στην ουσία πρόκειται επομένως για ένα νεοσύστατο κόμμα. Όμως και η πολιτική που διακήρυττε φάνταζε ουτοπική, περιείχε τη φιλοδοξία στη δεύτερη ανά τον κόσμο πολυεθνική, άρα και σε πολλά πόδια στηριγμένη, μητρόπολη του καπιταλισμού να προκαλέσει αλλαγές στο οικονομικοπολιτικό της σύστημα, εισάγοντας δικαιότερες δομές. Μια τόσο ουτοπική επιδίωξη έμοιαζε όχι μόνο με αεροβασία αλλά και με ιδεολογικό εκτροχιασμό. Πώς είναι δυνατόν δρώντας κανείς μέσα στο πλαίσιο του πανίσχυρου αυτού συστήματος να ασκήσει την οποιαδήποτε ανατρεπτική του πολιτική; (Η γνωστή θέση του ΚΚΕ). Αποτέλεσμα πάντως της υποστήριξης μιας τέτοιας πολιτικής ήτανε να εξαναγκάζεται ο Σύριζα να ακροβατεί, από τη μια να ασκεί δριμύτατη κριτική στην ΕΕ και από την άλλη να δηλώνει πίστη στο μόρφωμά της, διαβεβαιώνοντας και για την παραμονή μας σ` αυτό. Ανάλογη πολιτική συμπεριφορά εκδήλωνε και η ελληνική κοινωνία, που ακροβατούσε κι εκείνη ανάμεσα στην προσέγγισή της προς το Σύριζα και στην αποστασιοποίησή της, ας ένιωθε ισχυρή την πίεση να πάει προς το μέρος του, επειδή το δράμα που ζούσε, της κρίσης και της αυτοπαραίτησής της, ήτανε βαρύ και έκλεινε κάθε προοπτική στη ζωή της.
Από την άλλη όμως, ας μην πληρούσε ο αριστερός Σύριζα τους απαιτούμενους όρους για την άνοδό του στην εξουσία, επειδή όμως μόνο ένα αριστερό κόμμα θα μπορούσε να εγγυηθεί τη λύτρωση της ελληνικής κοινωνίας από την ταξική καταδυνάστευση, του έδωσε τελικά την απαιτούμενη πλειοψηφία και πήρε την τύχη της στα χέρια του. Καταλύτης σ` αυτό υπήρξε η ηγετική φυσιογνωμία του νεαρού προέδρου του κόμματος Αλέξη Τσίπρα. Αν αποδώσει κανείς το μεγαλύτερο μέρος της επιτυχίας αυτής στη χαρισματική προσωπικότητα του αρχηγού, νομίζω δε θα έκαμνε λάθος. Δυστυχώς αυτό αποτελεί κανόνα στην πρόσφατη πολιτική μας ιστορία· όσες φορές η αντιπολίτευση έγινε Κυβέρνηση στη χώρα ετούτη έγινε χάρη στις ικανότητες του ηγέτη της. Γιατί η Αριστερά, η οποία θα μπορούσε ως ενιαίο κόμμα συγκροτημένο και σταθερά προσανατολισμένο να διεκδικήσει εξουσία, αρχικά τελούσε υπό διωγμό, μετέπειτα διασπάστηκε και η διάσπασή της της απέκλειε μια τέτοια δυνατότητα. Πάντως, αν δεν ήτανε διασπασμένη και εξουσία να μην έπαιρνε, πάλι θα μπορούσε ν` αποτρέψει την έλευση της κρίσης και τη δυστυχία που αυτή συνεπέφερε. Έχει επομένως μεγάλη ευθύνη για την αδυναμία της να τα αποτρέψει.
Τώρα όμως ο Σύριζα, ένα αριστερό κόμμα, βρίσκεται στην Κυβέρνηση και ως Κυβέρνηση δεν έχει απλώς την ευθύνη να ασκήσει κυβερνητικό έργο, αλλά προπάντων να ανατρέψει καταστάσεις πολύ βλαπτικές για την ελληνική κοινωνία, αυτές που προκάλεσαν η κρίση και οι ως τώρα πολιτικές αντιμετώπισής της. Μια τέτοια όμως ανατροπή τον φέρνει σε σύγκρουση με την ΕΕ, που όχι μόνο αρνείται να δει το ελληνικό πρόβλημα ως γενικό αλλά και επιμένει στην εφαρμογή της δικής της καταστροφικής για τη χώρα μας πολιτικής.
Από τις πρώτες επαφές που είχε η νέα Κυβέρνησή μας με τους Ευρωπαίους εταίρους διαφάνηκε καθαρά η πρόθεσή τους: Θέλουν το νεαρό Έλληνα επαναστάτη, που, έχοντας με το μέρος του τον ελληνικό λαό, επιχειρεί να προκαλέσει αναστάτωση σε όλη την Ευρώπη, να τον εξουδετερώσουν και θα μπορέσουν να τον εξουδετερώσουν μόνο ταπεινώνοντάς τον και, για να τον ταπεινώσουν, θα πρέπει να συνθλίψουνε προηγουμένως κεφάλια. Πρώτο το κεφάλι της Δημοκρατίας, που του έχουνε ήδη προκαλέσει διάσειση με τα επάλληλα χτυπήματά τους, γιατί τους εμποδίζει να είναι δυνάστες μας. Δεύτερο κεφάλι που θα πρέπει να συνθλίψουνε είναι του λαού που γέννησε αυτό τον αναιδή ηγέτη. Και ήδη άρχισαν τη συνθλιβή του κιόλας, βάζοντας την Τράπεζά τους να παίρνει μέτρα εναντίον μας. Έτσι μετά, και το ωραίο κεφάλι αυτού του σημερινού ζωντανού κούρου, το γεμάτο όραμα και αρετές ηγέτη, θα πέσει και αυτό, για να το συνθλίψουνε μαζί με τ’ άλλα, σαν οχιάς κεφάλια ποδοπατώντας τα με την μπότα τους του κατακτητή, οι χώρες, που, γαλουχημένες από μας, συνεισφέρανε στην παγκόσμια Ιστορία το Διαφωτισμό, τη Γαλλική Επανάσταση και τη Δημοκρατία. Και είναι πράγματι έτσι.
Όμως αυτό που ενσαρκώνουν σήμερα αυτές οι χώρες δεν είναι Δημοκρατία. Είναι πυραμίδα βαθμιδωτής υποτέλειας, ανάγλυφη διαστρωμάτωση της χαμέρπειας, ιεράρχηση διαβαθμισμένης κτηνωδίας. Στη «δημοκρατία» τους πέντε ισχυροί της γης χορεύουν στο ταψί λαούς και πολιτικούς μαζί σε Ευρώπη, Αμερική και σ` όλο τον κόσμο. Τζογάρουνε αυτοί οι πέντε της γης και ο τζόγος τους κρίνει τις τύχες έξι δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Τι σχέση έχουν όλα αυτά με τη δημοκρατία των προγόνων μας; Η δική μας δημοκρατία, που τάχα λένε ότι έχουνε, δεν επέτρεπε ποτέ σε πολίτη να έχει περισσότερη δύναμη από ό, τι η «πόλις». Δεν άφηνε κανένα τέτοιο περιθώριο. Κι αν διέβλεπε σε κάποιον να έχει τέτοιες διαθέσεις, τον εξοστράκιζε προκαταβολικά, ώστε οι πολίτες να είναι υποταγμένοι μόνο στην Εκκλησία του Δήμου, σε συλλογική βούληση, όχι στη διάθεση του ενός ή του άλλου.
Και μόλις δείξανε αυτές τις προθέσεις τους οι εταίροι μας, ο λαός εξαγριώθηκε. Και, καθώς το θέμα τώρα έγινε εκτός από ταξικό και εθνικό, πολύ περισσότερες λαϊκές δυνάμεις δείχνουν αποφασισμένες να στηρίζουν την αριστερή Κυβέρνηση Σύριζα. Είναι σπάνιο στην Ιστορία να αυξάνει τα ποσοστά λαϊκής στήριξης μετεκλογικά μια Κυβέρνηση. Είναι όμως και οιωνός νίκης της Κυβέρνησης, αν θελήσει να έρθει σε ρήξη.
Κανείς δε λέει ότι αυτό που επιχειρεί ο Σύριζα είναι κάτι εύκολο. Όμως αυτό πρέπει να γίνει. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Είναι ανάγκη της κοινωνίας μας. Είναι ανάγκη και των άλλων κοινωνιών, ανάγκη της Ιστορίας. Ενδοιασμοί, υπεκφυγές και κάθε είδους λοξοδρομήσεις, όποια κι αν έχουν αιτία ακόμα και τη δειλία, περιέχουν αήθεια απέναντι στην Ιστορία, τη δική μας και της ανθρωπότητας. Μπορεί το εγχείρημα του Σύριζα να ματαιωθεί. Αν είμαστε έντρομοι απέναντι στην Ιστορία, όπως και απέναντι στο θάνατο, θα ματαιωθεί. Αν όμως δε μας τρομάζει ο θάνατος και πιστεύουμε στην Ιστορία, αν ελπίζουμε στις αλλαγές της και επίμονα μαχόμαστε για την πραγμάτωσή τους, τότε το εγχείρημα θα πετύχει. Τότε θα είμαστε νικητές. Τότε είμαστε και θα είμαστε ελεύθεροι.
Ο καθένας λοιπόν μπροστά στην ευθύνη του σήμερα και όλοι μαζί ταυτισμένοι σηκώνουμε την Ιστορία στους ώμους μας. Είναι θέλημά της. Μας έχει κι αυτή ανάγκη. Μας το επιτάσσει. Ας τρίβουν από χαρά τα χέρια τους Βενιζέλοι και Σαμαράδες που οι Ευρωπαίοι για την «αποκοτιά» μας θα θελήσουνε να συνθλίψουνε τα κεφάλια μας. Τι να καταλάβει ο εαυτούλης τους από λόγια σαν αυτά του ποιητή: «Και περισσότερη τιμή τους πρέπει, όταν προβλέπουν και πολλοί προβλέπουν πως ο εφιάλτης θα φανεί στο τέλος και οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε». Εμείς, ταγμένοι στο χρέος μας θα τους εμποδίσουμε να μας συνθλίψουν. Είναι της Ιστορίας επιταγή και ώθηση και δεν αποτυχαίνει κανείς, όταν είναι ένα με την Ιστορία. Αλλά κι αν παρ` ελπίδα δεν κατορθώσουμε να τους εμποδίσουμε, να καταφέρουμε τουλάχιστον ετούτο μόνο, να συνθλίψουνε τελευταίο το κεφάλι της δημοκρατίας, του πλούτου οι κανίβαλοι. Είναι η μόνη τιμή που μπορούμε να προσφέρουμε στην πατρική μας πρώτη ανθρώπινη αξία.
Για θύμιση της παράδοσής μας παραθέτω το δημοτικό μας ποίημα:
Του μικρού Βλαχόπουλου
Ο Κωνσταντίνος ο μικρός κι ο Αλέξης ο αντρειωμένος
και το μικρό Βλαχόπουλο ο καστροπολεμίτης
αντάμα τρων και πίνουνε και γλυκοκουβεντιάζουν
κι αντάμα έχουν τους μαύρους τους στον πλάτανο δεμένους
Του Κώστα τρώει τα σίδερα, τ Αλέξη τα λιθάρια
και του μικρού Βλαχόπουλου τα δέντρα ξεριζώνει
Κι εκεί που τρώγαν κι έπιναν και που χαροκοπούσαν
πουλάκι επήγε κι έκατσε δεξιά μεριά στην τάβλα
Δεν κελαηδούσε σαν πουλί, δεν έλεε σαν αηδόνι
μον ελαλούσε κι έλεγε ανθρωπινή κουβέντα:
«Εσείς τρώτε και πίνετε και λιανοτραγουδάτε
και πίσω σας κουρσεύουνε Σαρακηνοί κουρσαροι
Πήραν τ’ Αλέξη τα παιδιά, του Κώστα τη γυναίκα
και του μικρού Βλαχόπουλου την αρραβωνιασμένη
Ώστε να στρώσει ο Κωνσταντής και να σελώσει ο Αλέξης
εβρέθη το Βλαχόπουλο στο μαύρο καβαλάρης
«Για σύρε συ Βλαχόπουλο στη βίγλα να βιγλήσεις
κι αν είν’ πενήντα κι εκατό σύρε μακέλεψέ τους
αν είναι περισσότεροι, γύρισε, μίλησέ μας
Επήγε το Βλαχόπουλο στη βίγλα να βιγλήσει
Βλέπει Τουρκιά, Σαρακηνούς κι Αράπηδες κουρσάρους΄
οι κάμποι πρασινίζανε, τα πλάγια κοκκινίζαν.
Άρχισε να τους διαμετρά, διαμετρημούς δεν είχαν
Να πάει πίσω ντρέπεται, να πάει μπρος φοβάται
Σκύβει, φιλεί το μαύρο του, στέκει και τον ρωτάει
«Δύνεσαι, μαύρε μ’, δύνεσαι, στο γαίμα για να πλέξεις;»
«Δύνομαι αφέντη, δύνομαι στο γαίμα για να πλέξω
κι όσους θα κόψει το σπαθί, τόσους θενά πατήσω
Μον δέσε το κεφάλι σου μ’ ένα χρυσό μαντίλι
μην τύχει λάκκος και ριχτώ και πέσεις απ’ τη ζάλη»
«Σαϊτες μου αλεξαντρινές καμιά να μη λυγίσει
κι εσύ, σπαθί μου διμισκί, να μην αποστομώσεις,
Βοήθα μ’ ευχή της μάνας μου και του γονιού μου βλόγια
ευχή του πρώτου μου αδελφού, ευχή και του στερνού μου
Μαύρε μου, άιντε να μπουμε, κι όπου ο Θεός τα βγάλει!»
Στα έμπα του μπήκε σαν αϊτός, στα ξέβγα σαν πετρίτης
στα έμπα του χίλιους έκοψε, στα ξέβγα δυό χιλιάδες,
και στο καλό το γύρισμα κανέναν δεν αφήνει.
Πήρε τ’ Αλέξη τα παιδιά, του Κώστα τη γυναίκα
και το μικρό Βλαχόπουλο την αρραβωνιασμένη.
Προσγονατίζει ο μαύρος του και πίσω τους τους παίρνει.
Στο δρόμον όπου πήγαινε σέρνει φωνή περίσσα.
«Πού΄σαι αδελφέ μου Κωσταντά κι’ Αλέξη ανδρειωμένε;
αν είσθε εμπρός μου φύγετε και πίσω μου κρυφθήτε,
τι θόλωσαν τα μάτια μου, μπροστά μου δεν σας βλέπω,
και το σπαθί μου ερράγισε, κόβοντας τα κεφάλια,
κι’ ο μαύρος λιγοκάρδισε πατώντας τα κουφάρια.»
